Theodorus Johannes: ”Life is Beautiful, Dress Accordingly!”

 
Theodorus Johannes in zelfgemaakte Marken bomberjack, Urker mannenjurk, foto: Julius Thissen
11 april 2019
Storyteller, documentairemaker en handwerk

Theodorus Johannes (Thijs Adriaans, 1989) is communicatie expert in mode en werkt als filmmaker en onderzoeker aan de online documentaire serie Community Dressing. Hij onderzoekt daarin de Nederlandse streekdrachten om te kunnen laten zien hoe ons kleedgedrag is veranderd in de laatste honderd jaar. Tevens maakt hij al zijn kleren zelf. In het Modemuze Mode-Lab toont Theodorus Johannes zijn fashion statement tijdens de tentoonstelling Fashion Statements in het Amsterdam Museum.

Mensen aan het denken zetten door mijn kleren

Toen ik mode ging studeren ontstond bij mij de behoefte om te zoeken naar een manier van kleden die bij mij past, en die mij uniek maakt. Tegelijkertijd was ik een mens dat zich heel erg druk maakte om wat andere mensen van hem dachten. Tijdens mijn studie leerde ik stukje bij beetje toe te geven aan waar ik behoefte aan had in mijn stijl van kleden.

Dat is inmiddels mijn brand geworden dat ik kleren voor mezelf maak die recht uit het hart komen. Omdat ik mijn eigen kleren leerde maken, leerde ik ook dat er bruikbare tools verstopt zitten in de politiek van menselijke identiteit. Door te breken met de normen rondom gender in het algemeen, ontdekte ik dat ik andere mensen aan het denken kon zetten door middel van mijn kleren.

”Life is Beautiful, Dress Accordingly!”

Als ik mijn kleren maak, dan haal ik inspiratie uit mijn helden. David Bowie, Leigh Bowery, Iris Apfel, Edie Beale, Vivienne Westwood en Mathilde Willink zijn een paar van deze helden. Zij zijn het type mens dat bekend staat om hun authenticiteit en om het ‘brand’ dat daar als het ware omheen is ontstaan.

De helden en inspiratie van Theodorus Johannes
De helden en inspiratie van Theodorus Johannes

Toen ik ging onderzoeken hoe zij geworden zijn wie zij zijn, kwam ik een mooie quote tegen die dat misschien wel verklaarde: ”Life is Beautiful, Dress Accordingly!” Deze quote van Andy Warhol doelt er niet alleen op dat wij het leven kunnen eren door middel van onze kleren, maar ook op een diepe innerlijke vervulling van hoe het leven ons kleedt.

Theodorus Johannes in zelfgemaakte outfits
Theodorus Johannes in zelfgemaakte outfits

Het roer ging radicaal om

Ik raakte zo vervuld van wie mijn helden zijn dat mijn eigen kleurrijkheid zich begon te uiten in mijn kleren. Ik eer mijn eigen leven op dezelfde manier als mijn helden dat doen of deden. In die zin wordt het scheppen van je identiteit daarmee een soort spirituele oefening.

Community Dressing: streekdrachten documentaire

Twee jaar geleden begon ik me te verdiepen in de Nederlandse streekdrachten om te onderzoeken hoe ik hier een documentaire over zou kunnen gaan maken. Ik wil mode en haar speelsheid laten zien, de streekdrachten bleken daarvoor het beste voertuig. “Community Dressing” wordt een documentaire serie dat uit acht delen zal gaan bestaan en te zien zal zijn via mijn blog en op Youtube. In iedere aflevering behandel ik een andere streekdracht en zoek verbanden en verschillen met de mode van vandaag.

Details streekdracht uit Marken
Details streekdracht uit Marken

Streekdrachten: een enorme rijkdom aan symboliek

De streekdrachten van ons land hebben een enorme rijkdom aan symboliek en betekenis. Per kledingstuk laten kleuren of motieven zien in wat voor stemming je bent, of je in rouw bent of niet, of in wat voor fase van het leven je staat.

Bijvoorbeeld op Marken droegen meisjes tot hun 18de de sluiting van hun rijglijf op hun rug, maar zodra ze huwbaar waren draaide de sluiting naar haar borst. In zekere zin kreeg een meisje – omdat ze na die tijd haar rijglijf zelf kon openen voor wie of wanneer ze maar wil – vanaf dat moment zeggenschap over haar eigen lijf. Dit is een voorbeeld van hoe mode een hele logische rol in levensfases kan spelen. Onze kleren vandaag de dag communiceren niet meer op die manier.

In iedere aflevering probeer ik ook iets uit de streekdracht te adopteren voor mijn eigen garderobe, zoals bijvoorbeeld uit de streekdracht van Marken, waarin alle lagen van de vrouwendrachten op één jasje zijn verzamelend. Naast goed te kijken naar kledingstukken leer ik ook een heleboel over geduld, want het heeft me een maand gekost om dit te borduren.

Theodorus Johannes in zelfgemaakte streekdracht
Theodorus Johannes in zelfgemaakte streekdracht

Vasthouden aan tradities

Veel van de kledingstukken in de streekdrachten vind ik zo mooi dat ik ze graag zelf zou willen dragen, maar om de een of andere reden schijnen we te denken dat streekdrachten niet meer relevant zijn.

Nou kan ik daarvan het tegendeel niet bewijzen, maar ik merk dat als ik kledingstukken namaak en er iets nieuws mee doe, dat er dan vaak een soort frustratie ontstaat in de gemeenschappen die ik behandel. Deze kleren hangen zo vast aan traditie, dat het verboden lijkt te zijn om daarvan af te wijken. Dat is in mijn ogen best paradoxaal; dat binnen de streekdrachten er altijd sprake is geweest van tijdelijke en veranderende trends, maar vanaf het moment dat de dracht “fossiliseert” is er geen verandering meer mogelijk.

Wat dan wel weer heel mooi is, is dat de streekdracht tradities in stand moeten blijven, maar dat degene die ze draagt zo kleurrijk mag zijn als maar kan. Dit vind ik fantastisch! De kinderen op de foto’s hebben een migratie verleden en hebben onze tradities als het ware cadeau gekregen en daar is ruimte genoeg voor binnen de streekdrachten.

kinderen in streekdracht
kinderen in streekdracht

Wat maakt streek- of klederdracht?

Hoe ziet een 21ste eeuwse streekdracht er uit als we de reset-knop indrukken? Wat is ervoor nodig dat er cultuur / symboliek ontstaat rondom een kledingstuk? Hoe kan ik kleding maken die verklapt waar ik vandaan kom, in welk milieu ik leef of laat zien tot welke groep ik behoor?

In mijn onderzoek heb ik ontdekt dat de fundering van een klederdracht bestaat uit drie componenten: isolatie, volgers en herkenbaarheid. Daarom wil ik een voorbeeld geven van een groep mensen die - zonder dat ze het in de gaten hebben - zelf een eigen klederdracht zijn gestart.

Omdat ik al mijn kleren zelf maak en patronen zo vaak kan reproduceren als ik maar wil, ontstaat er vanzelf een zeker kenmerk wat helemaal Thijs is. Van oorsprong ben ik opgegroeid in de buurt van Helmond en maak tegenwoordig het grootste deel van mijn kleren in Vlisco’s stoffen. Op een heel eenvoudige manier ben ik daarmee mijn eigen, en misschien wel de Helmondse klederdracht al gestart. We kunnen allemaal zelf onze eigen klederdracht ontwikkelen, hoe gaaf is dat?!

 

Theodorus Johannes in zelfgemaakte outfits
Theodorus Johannes in zelfgemaakte outfits

 

 

 

 

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie

Reactie