De erfenis van Berry Brun

Terwijl de internationale fashion weeks volop aan de gang zijn, blikt Modemuze terug op de openingsavond van de Amsterdam Fashion Week op 14 januari 2016.

‘Dat is mijn jasje!’

De ‘aaahhhss’ en de ‘oooohhhs’ komen tijdens de Couture & Crafts show uit de monden van twee enthousiaste dames in het publiek. ‘Dat is mijn jasje!’, roept één van de dames levendig. Op de catwalk verschijnt een model met een gebloemd jasje met korte mouwen dat ze over een jurk draagt (afb. 1).

De roepende dame zit er modieus bij in haar zwarte vintage nylon peplum blouse met afgezette paarse randen op de schouders. Haar naam is Cleo Vissers-Brun (49). Nicht van Berry Brun die in de jaren ‘70 en begin ‘80 als hoofdontwerper bij Fong Leng werkt. Het stuk op de catwalk was vroeger in het bezit van Mathilde Willink; de muze van Fong Leng die in 1977 sterft door een schotwond in haar hoofd. Voordat de politie het huis van Willink sluit, kan Brun het kledingstuk uit de woning halen en aan zijn geliefde nichtje Cleo geven.

Afb. 1. Het jasje van Vissers-Brun, ontworpen door Berry Brun voor Fong Leng, tijdens de Couture & Crafts show op de Amsterdam Fashion Week januari 2016. Foto: Cleo Vissers-Brun.

Modetalent

‘Hij is één van de grootste modetalenten van de vorige eeuw. Hij keek naar je, vroeg je om je om te draaien en hij wist je maat. Hij bepaalde de mode en maakte tijdloze kleding’, vertelt Cleo Vissers-Brun over haar oom Berry.

Brun was vanaf 1974 de onmiskenbare rechterhand van Fong Leng, naamgever van een merk dat een begrip is in de Nederlandse modegeschiedenis (afb. 2). Hij geeft als hoofdontwerper leiding aan de medewerkers. In 1984 verlaat hij het modehuis en gaat vanaf 1987 lesgeven op de modeafdeling van de kunstacademie in Arnhem; het tegenwoordige ArtEZ. Door middel van zijn lessen weet hij vele modeontwerpers in spe te inspireren. Francisco van Benthum en Viktor en Rolf komen in zijn schoolbanken voorbij. Tot op de dag van vandaag vragen oud-leerlingen zich bij het ontwerpen af: ‘Wat zou Berry hebben gevonden?’

In de jaren ‘90 begint Berry Brun samen met zijn zus Lidia Brun opnieuw aan een avontuur door een modemerk op te zetten. Belangstelling vanuit Japan volgt. Maar zijn sterfbed komt eerder dan het succes van zijn eigen label. Berry Brun overlijdt in 1997 op tweeënvijftigjarige leeftijd aan kanker.

Afb. 2. Fong Leng en Berry Brun in Studio Fong Leng. Foto: Amsterdam Museum.

Erfenis

Eind 2015 sterft ook Lidia Brun. Op haar zolder van haar drie verdiepingen tellende huis doet Cleo Vissers-Brun tijdens het uitruimen indrukwekkende vondsten op. Er ligt kleding ontworpen door Berry Brun voor Fong Leng, maar ook jurken zonder merk en talloze schetsen en ontwerptekeningen.

Omdat ze het idee heeft dat deze spullen waardevol zijn, gaat Vissers-Brun online op zoek naar mensen die haar verder kunnen helpen. Via een dame die (verkleed)kleding verhuurt komt ze terecht bij de stylist, fotograaf, editor en verzamelaar Ferry van der Nat. Hij is op dat moment bezig met het vormgeven van de Couture & Crafts show voor de opening van Fashion Week 2016.

Dutch Fashion Heritage

Tijdens de openingsavond van de Fashion Week wordt er een ode gebracht aan de Nederlandse mode en is er naast de shows ook een expositie te zien in het transformatorhuis van de Westergasfabriek in Amsterdam. De expositie bevat ontwerpen van onder andere Jan Jansen, Mart Visser en Iris van Herpen.

Een opvallende installatie trekt de aandacht van een aantal bezoekers. Het is een bed met een lederen sprei met luipaarden erop, ontworpen door Fong Leng voor het eigenzinnige echtpaar Miep en Loek Brons. Daarboven hangt een wit jurkje (afb. 3). Het lijkt op een mini bruidsjurk, maar de begeleidende tekst vermeldt dat het om een communiejurk gaat van de hand van Berry Brun. Hoewel de namen Fong Leng en Brun ook in deze tentoonstelling aan elkaar verbonden zijn, wordt dit ontwerp gepresenteerd onder zijn eigen naam. ‘Het voelde als een postuum eerbetoon’, vertelt Cleo Vissers-Brun die het jurkje uitleende voor deze gelegenheid.

Afb. 3. De de communiejurk van Cleo Vissers-Brun, ontworpen door Berry Brun. Het hangt boven de lederen Fong Leng-beddensprei. Daarachter enkele ontwerpen van Mart Visser. Foto: Cleo Vissers-Brun.

De communiejurk

‘De deur van de kamer bleef 3 dagen dicht. Niemand mocht zich ermee bemoeien. Ik mocht soms kijken en dan zag ik hem naaien op mijn moeders naaimachine.’ Zo vervaardigt Berry Brun een communiejurk voor de achtjarige Vissers-Brun in 1974. Kleine Cleo vindt het prachtig maar vindt tegelijkertijd ook spannend omdat de jurk zo anders is. Deze steekt met de pierrot-kraag en plissés op de mouwen af bij de degelijke japonnetjes van haar medecommuniegangers in het conservatieve Maastricht (zie hoofdbeeld en afb. 4).

Later, als Cleo Vissers-Brun in Amsterdam gaat studeren en Brun haar voor gelegenheden kleedt, voelt ze zich trots dat ze een oom als ontwerper heeft. Voor een studentengala heeft ze op een avond alleen een hotpant maar niets erbij. Een paillettentop en een grijs pinguïn smokingjasje met paisley-print pakt haar oom uit het atelier in een handomdraai erbij. ‘Ik moest wel altijd afvallen van hem. Die samples waren namelijk kleine maatjes. Gelukkig wel groter dan die van nu!’

Berry Brun maakt ook kleding voor andere familieleden. Zijn moeder had wel meer dan 100 jurken van zijn hand volgens Vissers-Brun. Altijd met lange mouwen en iets bijzonders op de kraag, en vaak van stoffen die voor de collecties van Fong Leng werden gebruikt.

Afb. 4. Cleo Vissers-Brun in haar communiejurk samen met haar oom Berry.

Herinnering

In de documentaire ‘Dior and I’ zie je de band tussen Raf Simons en zijn assistent Pieter Mulier. Coco Chanel had Lilou Marquand.  Fong Leng had Berry Brun. ‘Hij maakte alle ontwerpen in die tijd’, vertelt Vissers-Brun. ‘Dat stukje erkenning heeft hij nooit gekregen. Het was een bescheiden man. Het was altijd perfect. Stoffen die hij gebruikte zijn na al die jaren nog kreukvrij.’ De vintage peplum-blouse die ze op de openingsavond van Fashion Week draagt is daar een van.

Het jasje van Mathilde Willink bewaart Vissers-Brun in een vitrine in haar huis, evenals de communiejurk. ‘Het is een erfenis zoals een erfenis bedoeld is. Een tastbare herinnering aan iemand.’

Het interview en artikel zijn gehouden en geschreven door Efua Heyliger en Sterre Snijders.