Americana VIII: Sieraden Ontwerpers
“A woman needs ropes and ropes of pearls”, zei Coco Chanel ooit, en in Los Angeles zijn parelsnoeren zeker te vinden. Net als kettingen met edelstenen en andere ravissante mineralen die haast overal in de omringende bergrijke omgeving van de stad worden gedolven.
City of Gems
Het Jewelry District in Los Angeles is het centrum van de diamanten (het is het grootste juwelendistrict van heel Amerika), met honderden juweliers en diamantairs, daarnaast zijn door de gehele stad veel sieraden-ontwerpers te vinden.
Californië heeft veel verschillende geologische omgevingen en de meeste van deze landschappen bezitten ideale omstandigheden om edelstenen te vormen. De gemoloog John Sinkankas heeft een overzicht gemaakt van Noord-Amerikaanse mineralen, hierin is een lange lijst met edelstenen en mineralen te raadplegen die in Californië zijn gevonden. Enkele van de meest opvallende en mooiste uit die lijst zijn: jade, lapis lazuli, topaas, kwarts, onyx, diamant en opaal. [1].
De Native Americans waren de eerste geologen, gemologen, mijnwerkers en juweliers van Californië. Bot en schaal waren enkele van de eerste materialen die ze gebruikten. De botten verkregen ze bij hun jacht en voedselbereidingen en schelpen werden gevonden op nabije stranden en in beken. Deze materialen waren gemakkelijk te bewerken. In de botten en schelpen werden gaten geboord waarna ze op kleding en accessoires werden genaaid, zoals hangers en kettingen.
De Native Americans ontdekten hoe speksteen ontgonnen moest worden en gebruikten gereedschap van kwarts en vuursteen. Ook werden deze materialen verwerkt in ornamenten, kralen, kleine sculpturen en gebruiksvoorwerpen [2]. Ze transporteerden de objecten vervolgens in kano's terug naar het vasteland en verhandelden ze. Ongeveer 500 jaar geleden ontdekten de Native Americans de edelsteen turquoise. Ook zochten ze naar toermalijn om dit kleurrijke mineraal te gebruiken in ornamenten [3].
Toermalijn: dé edelsteen van Amerika
Toermalijn wordt al honderden jaren in Californië gedolven. Op basis van de dollarwaarde is deze steen het belangrijkste edelsteenmateriaal dat ooit is gevonden in Amerika. Commerciële toermalijn- mijnen ontstonden eind 1800 en tegen het einde van de eeuw was er een bloeiende mijnbouw- en exportindustrie ontstaan.
Californische toermalijn bestaat in bijna alle kleuren die er te bedenken zijn. De meest voorkomende en typische kleuren van de edelstenen zijn groen en roze en worden in grote hoeveelheden geproduceerd. Maar ook rode en blauwe toermalijnen komen veelvuldig voor. Vooral twee- en drie-kleurige toermalijnen met concentrische en laterale kleurpatronen worden geproduceerd. De tweekleurige roze en groene kristallen worden bijvoorbeeld gebruikt om de populaire ‘watermeloen-toermalijnen’ te maken. Daarnaast worden Californische toermalijnen gebruikt om gefacetteerde (in platte vlakken geslepen) edelstenen, kleine gravures en cabochons (rond geslepen edelsteen) te produceren.
De eerste belangrijke klanten van toermalijn waren de Chinezen. Chinese ambachtslieden gebruikten het mineraal om sieraden, snuifflesjes en vele andere objecten en gebruiksvoorwerpen te maken en voor de versieringen van kistjes, gespen en tasjes. Chinese royalty's waren betoverd door de diepe en heldere roze en groene kleuren [4].
Natural History Museum
Het Natural History Museum in Los Angeles heeft een enorme verzameling van duizenden soorten mineralen, edelstenen, stenen en meteorieten van over de hele wereld. Bijna de helft van alle mineralen en edelstenen ter wereld zijn hier te vinden. Ook de gehele lijst van John Sinkankas is hier te zien. De Gem and Mineral Hall van het museum is een mysterieuze hal met weinig licht. Door deze donkere omgeving zijn de edelstenen en mineralen nog beter te zien, ze glanzen je tegemoet.
Vooral de vitrine met fluoriserende mineralen maakte op mij veel indruk. Het licht in de toonkast flitste met tussenpozen aan en uit, als het licht uit was zag je ineens de prachtigste kleuren in de mineralen die onzichtbaar waren als het licht brandde. Nieuwe gelaagdheden, kleuren en patronen werden plots zichtbaar in deze ‘binaire’ objecten.
Achterin de hal is een aparte ruimte, de Gem Vault. In deze kluis kun je zien op welke manieren edelstenen en mineralen bewerkt kunnen worden en hoe ze eruit zien wanneer ze veranderd zijn in juwelen. Er zijn onder andere een viertal opalen ringen, een armband van alexandriet, een diamanten ring, een intarsia (ingelegd) doosje van malachiet en sugiliet en verschillende kettingen van parels, turquoise en carneool te zien.
Moderne sieraden-ontwerpers
Het bezoek aan het Natural History Museum maakte me heel nieuwsgierig naar hoe moderne sieraden-ontwerpers de klassieke mineralen omvormen tot juwelen. Ik bezocht een aantal designers in de stad die dezelfde materialen en technieken voor hun ontwerpen gebruiken zoals ik in het museum zag.
Kathleen Whitaker
Whitaker is een sieraden-ontwerpster en porselein keramist. Ze gebruikt de meest bijzondere materialen voor haar sieraden zoals chrysopraas, chalcedoon, lapis lazuli, kwarts en schelp. Kathleen ontwerpt sieraden vanaf 2003 en inmiddels is haar collectie uitgebreid tot een drieluik: haar eerste Classic Collection bestaat uit eenvoudige, geometrische vormen, haar tweede Stone Collection bevat organische edelstenen en als derde collectie, onder de naam Objects, maakte ze een scala aan ambachtelijke objecten met een vaatje en een aantal intarsia doosjes (net zoals het doosje in het Natural History Museum) van malachiet. Ze houdt zowel van gefacetteerde slijptechnieken als cabochon slijptechnieken en je vindt beide in haar collectie.
Sophie Buhai
Sophie Buhai werkt veel met parels, hout en sterling zilver en maakt zowel sculpturale, natuurlijke en minimalistische vormen in haar sieraden. Haar designs zien er uit als miniatuur objecten. Ze houdt van strakke lijnen en gladde klassieke slijptechnieken. Ook ontwerpt ze haarbanden en strikken van velours, satijn en organza. Voordat Sophie haar sieradenlijn begon was ze ontwerpster bij het modemerk Vena Cava, samen met haar vriendin Lisa Mayock. De sieraden van Buhai zijn eenvoudig maar toch opvallend door hun vormen. De ontwerpster haalt haar inspiratie voor haar sieraden vooral uit kunstboeken over sculptuur, haar favoriete beeldhouwers zijn Brancusi, Henry Moore en Barbara Hepworth.
Heidi Abra
Heidi Abra studeerde Fine Art aan het California Institute of the Arts in de buitenwijken van Los Angeles en maakte al snel faam met haar sieraden in exclusieve winkels zoals Fred Segal en Bergdorf Goodman. Abra houdt van onverwachte combinaties en ziet het mengen van kleding en sieraden, zoals een simpel t-shirt met een zeldzame edelstenen ketting, als een creatieve uiting. De sieraden van Heidi hebben een bohemian en punk stijl, soms met een egyptische gloed. De materialen die ze combineert en de vormen die ze kiest zijn vaak een mix van edelstenen en leer of zwaar zilver met een subtiele doorzichtige edelsteen, kortom, sierlijk en robuust tegelijk. De favoriete materialen van Abra zijn turquoise, lapis lazuli, amethist en carneool. De sieraden zijn vaak groot, uitgebreid, opvallend en bezet met allerlei soorten steen. Haar edelstenen riemen zijn haar ultieme handelsmerk.
De wereld van de edelstenen kende ik nog niet zo goed maar sinds mijn bezoek aan het Natural History Museum, waar ik zoveel varianten zag, wil ik er meer en meer van weten. De sieraden-ontwerpers van Los Angeles leerden me hoeveel er mogelijk is in de bewerking van deze bijzondere mineralen en wat er tevoorschijn kan komen uit een naar het zich laat aanzien dof en onbruikbaar materiaal. De slijptechnieken zoals het facetteren van edelstenen en de cabochon geslepen diamanten spreken tot mijn verbeelding en laten de beschouwer zich verwonderen over de vele mogelijkheden, schoonheden en technieken die onze aarde te bieden heeft.
Noten
- [1] Sinkankas, John. Gemstones of North America. Geoscience Press, 1997.
- [2] “Explore the Channel Islands: Native Americans and Steatite Trading.” RAIN Public Internet Broadcasting, 2018, http://www.rain.org/campinternet/channelhistory/stories/traders-1dSteatite.html.
- [3] “Gemstones - An Overview of Production of Specific U.S. Gemstones.” United States Geological Survey Website, 2018, Https://Www.usgs.gov/Centers/Nmic/Gemstones-Statistics-and-Information
- [4] “Tourmaline History and Lore.” GIA, 2018, https://www.gia.edu/tourmaline-history-lore.
Aanbevolen literatuur
- Tait, Hugh. Seven Thousand Years of Jewellery. British Museum Pubns Ltd, 1989.
Media
- Website Natural History Museum, https://nhm.org/
- Website Kathleen Whitaker, https://kathleenwhitaker.com/
- Website Sophie Buhai, https://www.sophiebuhai.com/
- Website Heidi Abra, https://www.heidiabra.com/
Deel
Aanvullingen
Vul deze informatie aan of geef een reactie
Reactie