Extranalities’ Pictureware – hoe oude krantenfoto’s tot nieuwe sieraden leiden
Voor wie nog niet eerder van ze heeft gehoord: Extranalities is een project van internationale, gevestigde sieraadkunstenaars, begonnen door de Nederlandse sieraadkunstenaar Herman Hermsen.
De deelnemers dagen elkaar uit met buitenissige opdrachten en stellen het resultaat tentoon. Dit keer moesten de leden reageren op oude foto’s waarin sieraden een rol spelen.
In 2015 zou Herman Hermsen tentoonstellen bij galerie Reverso in Lissabon. Hij besloot Tim Carson uit Engeland, oftewel Timothy Information Limited, uit te nodigen voor een samenwerking door hem zomaar 10 foto’s te sturen. Carson stuurde 10 foto’s terug. Ze gingen aan het werk en het lukte om elkaar uit hun comfort zone te lokken. Bij een volgende uitnodiging om te exposeren, in Wenen, kwam de Belg Peter Vermandere aan boord. De leden dwingen elkaar de grenzen van hun artistieke aanpak op te rekken. Van elk thema worden de resultaten tentoongesteld.
Voor een volgende ronde nodigt de groep een nieuwe deelnemer uit, uit een ander land en met een andere stijl. Pictureware is de 7e ronde van Extranalities.
Fascinerende rotzooi
Plannen werden gesmeed tijdens het jaarlijkse evenement Schmuck in München. Wat niet in de kroeg was uitgewisseld belandde via een postbode op de werkbank van nietsvermoedende collega’s: complete moodboards maar ook veel rotzooi, in de woorden van de deelnemers. Zoals iets onaantrekkelijks uit eigen bezit, waar een ander iets moois mee moest maken, en andersom.
Een doos met sieradenfoto’s
De inspiratie is deze ronde toevallig weer een stel foto’s, net als bij die eerste editie. Halverwege de jaren 90 wandelde Peter Vermandere langs de bekende boekenstalletjes aan de Seine. Daar vond hij een zwart-wit fotootje van een man en een kind omhangen met papieren bloemenslingers.
Zo begon de speurtocht naar foto’s waar sieraden een rol spelen. Hij kocht zelfs een heel archief van Amerikaanse krantenfoto’s.
Tot zijn verzamelwoede zich op een bepaald moment weer eens op andere opwindende dingen richtte. Voor Extranalities werd de kartonnen doos weer van zolder gehaald. De oude sieradenfoto’s, en niet te vergeten hun bijschriften, kregen een nieuw leven.
Ze dienden als inspiratie voor daadwerkelijke sieraden: Pictureware wordt [werd] tentoongesteld tijdens SIERAAD Art Fair in Amsterdam in mei 2022.
Herinneringen aan chocoladepapiertjes
Catarina Silva ontving een oude foto van een model met een enorm Schiaparelli-collier van glazen kralen ingepakt in bladgoud. Zo’n foto was natuurlijk bedoeld om dit halssieraad onder de aandacht te brengen. Het was belangrijk genoeg om de herinnering eraan vast te leggen.
Maar wat Catarina opviel, is dat het beeld ook àndere herinneringen oproept. In haar geval waren de oude foto’s een bruggetje naar feestelijke herinneringen, in de vorm van snoeppapiertjes en chocoladefolie, voorzichtig uitgespreid en bewaard. Dat ritueel met het tere gekleurde metaalfolie heeft Catarina Silva in materiaal gevat. Het is nu niet meer een foto die leidt tot een herinnering. In plaats daarvan is het het sieraad dat vergankelijke herinneringen oproept.
Geconfisceerd, verzegeld en bewaard
Het is 1946 en we zien een tafel met in Duitsland in beslag genomen sieraden. Met deze foto in gedachten onderzocht Christoph Zellweger “datgene wat geconfisceerd, verzegeld en bewaard is.” De sieraden in de ReCollection-serie bestaan uit oude metalen sigarettendoosjes, die hermetisch zijn afgesloten.
Zijn werk houdt verband met het debat dat gaande is over de nasleep van het kolonialisme. Hoe gaan we om met de miljoenen kunstwerken en culturele objecten die op onrechtvaardige wijze in musea, collecties en privébezit zijn terechtgekomen?
Flarden gezandstraalde tekst zijn half te lezen onder de dikke goudgeel gelakte oppervlakken. Er staat bijvoorbeeld ‘Legally stolen’ of ‘Embroidered with pearls and adorned with cowries’. De woorden zijn afkomstig uit verschillende artikelen en rapporten die volgens Zellweger gaan over de vele Re's: repatriëring, restitutie, redistributie en reparatie.
The Boston Strangler
Herman Hermsen trof een portret aan van de ‘Boston Strangler’, een seriemoordenaar uit de jaren 60, die in gevangenschap sieraden is gaan maken. Op de foto toont hij zijn werk, schijnbaar onaangedaan. ‘Made Especiallly For You’ staat erbij. Extranalities-lid Tim Carson vond het vooral zorgwekkend dat de man geobsedeerd is door halskettingen. Maar Herman leefde mee: die zal wel niet aan zijn trekken komen achter de tralies. Vandaar zijn collier ‘Blue Balls’.
Op zoek naar Bruna
Timothy Information Limited zag bij het bekijken van de foto’s uit de oude doos veel mensen die al hun broches en buttons tegelijk dragen. Deze mensen willen duidelijk iets vertellen. Carson wilde graag weten hoe het de jonge en optimistische Bruna en Doug was vergaan. Het lukte hem Bruna op te sporen.
Het plan was dat Tim op basis van wat Bruna over haar leven vertelde, sieraden zou maken. Die zou hij aan haar sturen in ruil voor een foto waarop ze ze draagt. Bruna, waarschijnlijk overweldigd door de enthousiaste Brit, liet niks meer van zich horen. Hij maakte een tijdcapsule voor Bruna met een verzameling mogelijke ervaringen die je maken tot wie je bent.
Tim Carson verbeeldde ook de schaduw van een gebeurtenis die ooit werd vastgelegd in een foto. Oude foto’s, en zeker oude foto’s waar sieraden in figureren, spelen een mooi spel met het begrip ‘herinnering’. En in Pictureware leidt dat tot interessante nieuwe sieraden en soms een goede grap.
Pictureware is [was] te zien tijdens de beurs SIERAAD Art Fair in Amsterdam, van 26 tot en met 29 mei 2022. Deze blog is een bewerking van de tentoonstellingsteksten van de hand van de auteur.
Aan Pictureware namen deel:
Herman Hermsen (NL), Tim Carson (UK), Peter Vermandere (BE), Felieke van der Leest (NO/NL), Sofia Björkman (SE), Denise Reytan (DE), Sara Gackowska (PL/IT), Christoph Zellweger (CH) en Catarina Silva (PT).
Facebookpagina van Extranalities: https://www.facebook.com/Extranalities-102952402223890/
Extranalities is alweer uitgebreid en een nieuw project staat in de steigers.
Deel
Aanvullingen
Vul deze informatie aan of geef een reactie
Reactie